Bé 3 tuổi chậm nói có phải bất thường không? Phải làm sao?

Thông thường, một em bé 3 tuổi sẽ sở hữu vốn từ vựng khoảng 1000 từ, có thể nói thành câu 3 đến 4 từ và 80% người nghe có thể hiểu những gì bé nói. Tuy nhiên, nhiều trẻ đến giai đoạn này vẫn rất khó khăn trong việc học nói. Vậy bé 3 tuổi chậm nói có phải bất thường hoặc có bệnh lý gì hay không? Bài viết dưới đây sẽ giúp cha mẹ tìm hiểu nhé!

Giúp mẹ phân biệt chậm nói và chậm phát triển ngôn ngữ

Nhiều cha mẹ thường nhầm lẫn giữa chậm nói và chậm ngôn ngữ ở trẻ. Tuy nhiên giữa chúng vẫn có một số khác biệt.

Lời nói là hành động vật lý tạo ra âm thanh, giúp trẻ thể hiện những suy nghĩ, mong muốn và giao tiếp với mọi người. Trẻ chậm nói vẫn có thể hiểu nhưng gặp khó khăn trong việc hình thành âm thanh chính xác.

Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ liên quan đến cả sự hiểu biết và giao tiếp. Những trẻ này có thể phát âm chính xác một số từ nhưng không thể tạo thành cụm từ hoặc câu có nghĩa, làm cho mọi người không thể hiểu được những lời bé nói. Bên cạnh đó, trẻ cũng gặp khó khăn trong việc hiểu người khác.

Trẻ có thể bị chậm nói hoặc chậm phát triển ngôn ngữ, nhưng đôi khi hai tình trạng này lại trùng nhau. Chính vì vậy, cha mẹ cần theo dõi và phân biệt được chậm nói và chậm phát triển ngôn ngữ, từ đó có hướng phù hợp để giúp trẻ nhanh nói.

Làm sao để nhận biết bé 3 tuổi chậm nói

Để nhận biết trẻ 3 tuổi chậm nói, cha mẹ nên lưu ý một số dấu hiệu như sau:

• Trẻ không thể sử dụng được khoảng 1000 từ vựng
• Không thích giao tiếp bằng lời nói mà thường sử dụng hành động
• Không bắt chước được âm thanh
• Không tự tạo ra được câu hoàn chỉnh, khó khăn trong việc ghép các từ đơn thành câu
• Phản ứng chậm khi được gọi tên hoặc khi được hỏi những câu đơn giản

Nguyên nhân trẻ 3 tuổi chậm nói

Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng trẻ 3 tuổi chậm nói mà cha mẹ cần nắm được để có hướng giúp trẻ cải thiện tốt.

Các vấn đề về miệng

Một số khiếm khuyết tại vòm miệng, lưỡi có thể gây ra tình trạng chậm nói ở trẻ như cứng khớp, dính thắng lưỡi, hở hàm ếch,… Dị tật này làm cho cử động của lưỡi bị hạn chế, khiến việc phát âm gặp khó khăn. Dính thắng lưỡi cũng có thể khiến trẻ bú mẹ hoặc ăn uống khó khăn dẫn đến tình trạng lười ăn, chậm tăng cân.

Trẻ mất thính lực

Trẻ nghe không rõ là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng chậm nói. Bởi khi gặp vấn đề về thính lực, trẻ sẽ khó nắm bắt được âm thanh, không hiểu lời nói của mọi người. Do vậy, trẻ không thể bắt chước và học nói được. Một dấu hiệu của việc mất thính lực là bé không nhận ra người hoặc vật khi bạn gọi tên nhưng lại nhận ra nếu bạn sử dụng cử chỉ, hành động.

Hội chứng tự kỷ

Các vấn đề về lời nói và ngôn ngữ có thể là dấu hiệu của hội chứng tự kỷ. Bên cạnh đó, hội chứng này có kèm theo các biểu hiện khác, bao gồm:

• Lặp đi lặp lại các cụm từ thay vì tạo ra cụm từ mới
• Hành vi khác thường, kỳ quặc thường lặp đi lặp lại
• Khả năng giao tiếp bị hạn chế
• Tương tác xã hội kém, trẻ không thích tiếp xúc với những người xung quanh

Vấn đề thần kinh

Một số rối loạn thần kinh có thể ảnh hưởng đến khả năng nói của trẻ như chấn thương sọ não, bại não, loạn dưỡng cơ bắp,…

Trẻ sinh non

Sinh non là một trong những nguyên nhân khiến trẻ 3 tuổi chậm nói không thể bỏ qua. Trẻ sinh non thường chậm phát triển về nhiều mặt so với trẻ sinh đủ tháng, có thể là chậm phát triển ngôn ngữ, trí tuệ, chậm lớn, thiếu chất,…

Môi trường thiếu sự giao tiếp

Môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển lời nói và ngôn ngữ của trẻ. Nếu sống trong gia đình cha mẹ luôn bận rộn, không quan tâm đến con cái, trẻ sẽ thiếu sự giao tiếp cơ bản nhất, dẫn đến việc học nói của bé gặp nhiều khó khăn.

Trẻ 3 tuổi chậm nói phải làm sao

Giao tiếp có vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống hàng ngày. Do vậy, nếu trẻ 3 tuổi chậm nói không được can thiệp kịp thời sẽ ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, học tập của bé. Dưới đây là một số giải pháp cha mẹ cần tham khảo để giúp bé học nói tốt hơn.

Điều trị bệnh lý

Để xác định trẻ có bệnh lý tiềm ẩn nào dẫn đến việc chậm nói không, cha mẹ cần đưa con đến cơ sở y tế có chuyên khoa để được chẩn đoán, tư vấn và can thiệp kịp thời. Các bệnh lý trẻ có thể mắc phải như mất thính lực, dính thẳng lưỡi, hở hàm ếch,… Khi đã được chẩn đoán xác định, các bác sĩ sẽ can thiệp và điều trị bệnh cho trẻ. Sau đó sẽ có những biện pháp giúp trẻ phát triển ngôn ngữ tốt hơn.

Sử dụng ngôn ngữ trị liệu

Ngôn ngữ trị liệu sẽ giúp trẻ 3 tuổi chậm nói tăng cường khả năng giao tiếp và cải thiện ngôn ngữ thông qua những buổi học đầy thu vị. Ở những lớp học này, các chuyên gia sẽ đánh giá khả năng sử dụng ngôn ngữ và giao tiếp của trẻ. Sau đó sẽ xây dựng những bài học riêng, phù hợp với từng cá nhân. Cách này sẽ giúp trẻ dần giao tiếp tốt hơn, sớm hòa nhập với các bạn cùng trang lứa.

Khuyến khích trẻ học nói tại nhà

Để giúp bé 3 tuổi chậm nói, cha mẹ đóng vai trò không thể thiếu được. Sau đây là một số cách bạn có thể khuyến khích bé học nói tại nhà.

• Nói chuyện thường xuyên với trẻ, kể cả mô tả những việc bạn đang làm như nấu ăn, dọn dẹp,…
• Sử dụng cử chỉ và chỉ vào đồ vật khi bạn nói các từ tương ứng. Cha mẹ có thể chỉ vào bộ phận cơ thể, màu sắc, đồ chơi, con vật hoặc những thứ bé nhìn thấy xung quanh nhà.
• Tích cực đọc sách và hát cho bé nghe. Cha mẹ nên chọn những bài hát đơn giản, lặp đi lặp lại để bé dễ bắt chước.
• Dành sự quan tâm khi nói chuyện với trẻ, luôn kiên nhẫn khi trẻ đang cố biểu đạt gì đó với bạn.
• Ngay cả khi cha mẹ đoán được nhu cầu, mong muốn của bé, hãy cho bé cơ hội để nói ra. Điều này kích thích khả năng biểu đạt của trẻ.
• Khi trẻ nói sai, nói ngọng, cha mẹ hãy nói lại từ đó một cách chính xác và nhiều lần, tránh việc bắt chước bé vì bé sẽ coi đó là nói đúng và không chịu sửa lại.

Bé 3 tuổi chậm nói có thể ảnh hưởng đến giao tiếp, học tập, sinh hoạt hàng ngày của con. Do vậy, cha mẹ cần chú ý những biểu hiện của trẻ để tìm ra nguyên nhân, từ đó có biện pháp can thiệp phù hợp giúp con nhanh học nói.

Tìm kiếm nhiều: trẻ hơn 3 tuổi chậm nói.

Xem thêm: Khóa đào tạo giáo viên dạy trẻ tự kỷ

Đăng bởi: Monica.vn

Chuyên mục: Trẻ chậm nói